Made in Greece: Formula ART
Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης μας επιφύλαξε μια σπάνια εμπειρία μέσα από τη γνωριμία μας με τους δημιουργούς της Formula ART (Aristotle Racing Team), οι οποίοι διακρίνονται από έναν επαγγελματισμό και ένα πάθος για τη δουλειά τους που σπάνια συναντάμε στην Ελλάδα. Δεν έχουμε παρά να δώσουμε το λόγο στους φοιτητές και τους καθηγητές των δύο Σχολών...ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
Η εμπλοκή του ΑΠΘ στη Formula Student ξεκίνησε το 2006 με πρωτοβουλία του Θανάση Μιχαηλίδη, καθηγητή στο εργαστήριο Στοιχείων Μηχανών. Υπήρξε και μια προηγούμενη σχετική απόπειρα με την κατασκευή ενός ηλιακού αυτοκινήτου που θα συμμετείχε στο «Φαέθων», αλλά πήρε φωτιά δύο εβδομάδες πριν από τον αγώνα, στη φάση της φόρτισης των μπαταριών.
Η Formula Student έχει μεγάλη απήχηση στη διεθνή πανεπιστημιακή κοινότητα, αν σκεφθεί κανείς ότι στην πίστα του Σίλβερστοουν συγκεντρώθηκαν 110 μονοθέσια από όλο τον κόσμο. Για την κατασκευή του μονοθεσίου υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές, αλλά ταυτόχρονα παρέχεται αρκετή ελευθερία στο σχεδιασμό. Μέσα στο χρόνο πραγματοποιούνται οκτώ αγώνες. Η ομάδα του ΑΠΘ έλαβε μέρος σε Ιταλία και Αγγλία.
Υπάρχουν στατικά και δυναμικά αγωνίσματα. Στα στατικά περιλαμβάνονται η τεχνική παρουσίαση, ένα business presentation, κοστολόγηση για το κάθε κομμάτι κτλ. Στα δυναμικά περιλαμβάνονται αναμέτρηση στην επιτάχυνση, διαδρομή πλαγιοπορείας (8άρια χρονομετρημένα) και αγώνες αντοχής 22 χλμ. Και, βέβαια, τα αυτοκίνητα περνούν από τεχνικό έλεγχο. Ο διαγωνισμός έχει πολύ έντονο το εκπαιδευτικό κομμάτι, από όπου μπορείς να πάρεις πολλούς πόντους αιτιολογώντας την κάθε επιλογή.
Μέχρι τώρα το Πανεπιστήμιο έχει πραγματοποιήσει πέντε συμμετοχές. Για ένα χρόνο μπορείς να λαμβάνεις μέρος με το ίδιο αυτοκίνητο. Μετά πρέπει να κατέβεις με καινούργιο ή ξανασχεδιασμένο. Το 2007 ήταν η πρώτη συμμετοχή, ενώ το 2008 αφορούσε μόνο το σχεδιαστικό κομμάτι, το οποίο κατέκτησε και την 1η θέση. Το 2010 η συμμετοχή πραγματοποιήθηκε με το νέο αυτοκίνητο, που βασιζόταν στο βραβευμένο σχεδιασμό, υπήρξε όμως ένα πρόβλημα από μία λασκαρισμένη βίδα σε ένα αγώνισμα που προσμετρούσε με 40%, και η ομάδα δεν κατάφερε να διακριθεί. Το ίδιο αυτοκίνητο, με βελτιώσεις, πήρε φέτος στο Σίλβερστοουν την 1η θέση στην επιτάχυνση, την 8η στη Γενική κατάταξη και την 6η στην κοστολόγηση. Στον αγώνα της Ιταλίας κατέκτησαν και το βραβείο της πιο φιλικής ομάδας, βοηθώντας άλλες ομάδες που το είχαν ανάγκη.
Οι διαφορές σε σχέση με τις κορυφαίες ομάδες εντοπίζονται στη χρηματοδότηση αλλά και την υλικοτεχνική υποστήριξη. Οι ομάδες που πρωταγωνιστούν έχουν πίσω τους μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Έτσι, το πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης έχει την υποστήριξη της Mercedes, του Μονάχου της BMW και του ¶αχεν της Audi. Η πρώτη ομάδα είχε προϋπολογισμό 400.000 ευρώ, έναντι 100.000 της ομάδας του ΑΠΘ.
Η έλλειψη αυτοκινητοβιομηχανίας στην Ελλάδα αποτελεί αναμφίβολα τροχοπέδη. Η ομάδα δεν έχει δικό της χώρο και φιλοξενείται από εργαστήριο σε εργαστήριο. Οι περισσότερες ξένες ομάδες διαθέτουν επίσης δικό τους φορτηγό με κινητό μηχανουργείο. Όσον αφορά το οικονομικό κομμάτι, οι χορηγίες της ομάδας του ΑΠΘ βρίσκονται από τους φοιτητές της βιομηχανικής διοίκησης. Αναζητούνται και φέτος χορηγοί που θα βοηθήσουν, από τη συμμετοχή σε καύσιμα υλικά, μεταφορά κτλ.
Το μονοθέσιο του ΑΠΘ θα πρέπει, σύμφωνα με τον κανονισμό, στον επόμενο αγώνα να είναι βελτιωμένο. Έτσι, οι τρεις επιμέρους ομάδες των φοιτητών (που έχουν την ευθύνη για τα ηλεκτρονικά, το πλαίσιο και τον κινητήρα) έχουν θέσει νέους στόχους αλλά και προτεραιότητες, και θα προχωρήσουν ανάλογα με το διαθέσιμο μπάτζετ. Μεταξύ άλλων, θέλουν να τροποποιήσουν τις αναρτήσεις και να χαμηλώσουν το βάρος, όμως πολλά από τα εξαρτήματα θα διατηρηθούν από το παλιό μονοθέσιο, για λόγους κόστους. Τα παιδιά, μας λένε οι καθηγητές, είναι πολύ δημιουργικά και θα ήθελαν να το αλλάξουν εξ ολοκλήρου, αναγκαστικά όμως μελετούν δύο ή τρία διαφορετικά σενάρια μόνο επιμέρους βελτιώσεων.
Μερικές φορές δεν είναι τόσο σημαντικό να φτιάξεις, για παράδειγμα, την καλύτερη εισαγωγή, όσο να φροντίσεις να λειτουργεί καλύτερα η ομάδα. Γίνεται μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μια τέτοια δομή που να αυτοοργανώνεται, να βρίσκει τους κατάλληλους ανθρώπους, να τους κατανέμει στις ομάδες και να περνά την πληροφορία στην ομάδα της επόμενης χρονιάς, μέσα από report όπου θα αιτιολογείται κάθε επιλογή. Στην Ελλάδα, άλλωστε, αυτό είναι που λείπει, η συνέχεια. Δεν έχει σημασία να πάρεις την 1η θέση και μετά να καθίσεις στις δάφνες σου, και οι επόμενοι φοιτητές να ξεκινούν πάλι από το μηδέν.
Όλοι οι φοιτητές που συμμετέχουν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι πωρωμένοι με το αυτοκίνητο, τους αγώνες, την ταχύτητα. Κάποιοι από αυτούς ήταν οδηγοί σε καρτ. Το κέρδος από τη συγκεκριμένη εμπλοκή οι ίδιοι το εντοπίζουν στο ότι έμαθαν να λειτουργούν επαγγελματικά, να συνεργάζονται, να υποχωρούν ή να πιέζουν, όταν είναι σίγουροι ότι πρόκειται να βοηθήσει την ομάδα. Η γνώση που απέκτησαν θεωρούν ότι θα τους βοηθήσει στη μετέπειτα επαγγελματική πορεία τους, που βλέπουν να είναι στο εξωτερικό. Από τους παλιότερους που ενεπλάκησαν στη Formula ART, κάποιοι ήδη εργάζονται σε εταιρείες όπως τις Mercedes, Toyota, Peugeot και Michelin.
Ακαδημαϊκοί Υπεύθυνοι 2012
Λεωνίδας Ντζιαχρήστος
Νικόλαος Μιχαηλίδης
Αρχηγός Ομάδας ART-12
Δημήτρης Κοντσές
ΣΧΟΛΗ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ
Προκειμένου η Formula Student του ΑΠΘ να αποκτήσει μια πιο... ευπρόσωπη εικόνα, οι Μηχανολόγοι απευθύνθηκαν στο Εργαστήριο Βιομηχανικού Σχεδιασμού του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ για το σχεδιασμό του εξωτερικού κελύφους, η οποία πραγματοποιήθηκε υπό την επίβλεψη του λέκτορα Γιώργου Λιαμάδη, από μία ομάδα οκτώ φοιτητών του εν λόγω Τμήματος και δύο του Τμήματος Αρχιτεκτόνων. Είναι το πρώτο ανάλογο project, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο εργαστήριο λειτουργεί εδώ και περίπου ένα χρόνο.
Το μονοθέσιο θα έπρεπε να διαθέτει ένα κέλυφος με σύγχρονη σχεδιαστική γλώσσα, που να αντικατοπτρίζει τη δυναμική του, να δείχνει αεροδυναμικό, ενώ και η ποιότητα κατασκευής ήταν ένα από τα ζητούμενα, που όμως δεν επετεύχθη στον επιθυμητό βαθμό, λόγω του περιορισμένου χρόνου.
Το αυτοκίνητο είχε δύσκολες αναλογίες. Η αρμονική συμβίωση μεταξύ των υφιστάμενων μηχανολογικών στοιχείων του μονοθεσίου με τα αισθητικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του φέρινγκ (που ενσωματώνει μία σειρά από αισθητικές αναφορές στην αγωνιστική τεχνολογία), αποτέλεσε εξαρχής βασικό μέλημα όλης της ομάδας σχεδιασμού. Οι πρισματικές επιφάνειες ακολουθούν τη φόρμα του σωληνωτού πλαισίου, ενώ οι μπροστινές αναρτήσεις παραμένουν εμφανείς, εκτός του κελύφους, μειώνοντας την οπτική ένταση του όγκου και προσδίδοντας στο κέλυφος ένα δυναμικότερο προφίλ. Οι εξωτερικές επιφάνειες καθώς και οι μεταξύ τους αρμοί έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την εύκολη συναρμολόγηση και αποσυναρμολόγηση του μονοθεσίου.
Σε πρώτη φάση έγιναν κάποια σκίτσα και στη συνέχεια δημιουργήθηκαν τρεις μακέτες υπό κλίμακα. Ο τελικός σχεδιασμός πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τα πλέον σύγχρονα μεθοδολογικά πρότυπα σχεδιασμού και κατασκευής αυτοκινήτων, συμπεριλαμβάνοντας καινοτόμες μεθόδους reverse engineering, όπως την τρισδιάστατη σάρωση των υπό κλίμακα μοντέλων, για την ακριβέστερη ψηφιακή μοντελοποίηση του κελύφους. Το ψηφιακό μοντέλο μετά τις τελικές βελτιώσεις κόπηκε σε τομές που χρησιμοποιήθηκαν για να φτιαχτεί το καλούπι, πάνω στο οποίο κατασκευάστηκε το κέλυφος από ανθρακονήματα. Όταν ολοκληρώθηκε, ταίριαξε απόλυτα στα μηχανικά μέρη.
Το πρόπλασμα έλαβε μέρος στην Μπιενάλε, που είχε θέμα τη συμβίωση, ώστε να προβληθεί και η σχέση τέχνης και τεχνολογίας που αφορά το βιομηχανικό σχεδιασμό. Έχουμε έναν πολιτισμό που αφορά, από τη μία, μετρήσιμα μεγέθη και αυστηρότητα στην κατασκευή και, από την άλλη, την ελευθερία της φόρμας, που προκύπτει από το καλλιτεχνικό μέρος της δουλειάς. Αυτό, πάντως, που έμεινε στην ομάδα, όπως και στην περίπτωση των συμφοιτητών τους από τη Σχολή Μηχανολόγων, ήταν η όμορφη γεύση από τη μεταξύ τους συνεργασία._ Μ. Σ.
Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος
Γιώργος Λιαμάδης
Ομάδα Φοιτητών
Αντώνης Μαγκριώτης - Επικεφαλής ομάδας
Δημήτρης Αγαθόπουλος
Κατερίνα Βέλλιου
Μαριάννα Καλτσά
Δήμητρα Κουτσιανού
Μαρία Μπαράκου
Γιάννης Μωυσίδης
Ελευθερία Πετρίδου
Γιάννης Σωτηρίου
Αλέξανδρος Στογιάννης